گرمایش جهانی و جایگاه آن در تحولات ژئوپلیتیک نظام جهانی

Authors

Abstract:

گرمایش جهانی یکی از اساسی ‎ترین مسائلی است که امروزه توجه بسیاری از کشورها را به خود جلب کرده است. این پدیده، به عاملی مهم در ایجاد فضای رقابت بر سر افزایش و کاهش گازهای گلخانه‎ای تبدیل شده است. از این رو، کارشناسان گرم‎شدن زمین را یکی از مهم‎ترین مشکلات محیطی، اقتصادی و سیاسی در قرن بیست‎‌و‌یکم قلمداد می‎کنند. این نوشتار تلاش دارد، پدیدۀ گرمایش جهانی و چالش‎های بین المللی ناشی از آن را در چارچوب نظام ژئوپلیتیک تجزیه و تحلیل کند. در این راستا، موقعیت ژئوپلیتیک کشورها و نیز نگرش و موضع‎گیری آنها در مواجهه با پیامدهای این پدیده مد نظر بوده است. به همین منظور، ابتدا روند تغییرات دما و تراز آب دریا با استفاده از خروجی مدل‎های گردش عمومی جو، تحت سناریوی انتشار 50 و با استفاده از مدل ریزمقیاس‎نمایی MAGICC-SCENGEN شبیه‎سازی شد. سپس با استناد به خروجی‎های مدل به ‎کار رفته، دیدگاه‎ها و درنهایت تحولات ژئوپلیتیک در نظام بین‎الملل، مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان می‎دهد که‌ بر اساس خروجی سناریوی بدبینانۀ انتشار 50P، دمای جهان در سال 2100 به میزان 2/3 درجۀ سلسیوس نسبت به دورۀ 1990-1961 افزایش خواهد داشت و در مجموع مناطق مختلف جهان به‎طور یکسان از شرایط ناشی از گرمایش جهانی برخوردار نخواهند بود. از سویی این شرایط ارتباط معناداری با موقعیت ژئوپلیتیک کشورها دارد؛ زیرا موضع‎گیری و دیدگاه‎های مختلفی را بر سیاست خارجی کشورها تحمیل کرده و به‎ مثابه فرصت یا تنگنا، صحنۀ رقابت برخی از دولت‎ها شده است. از این رو گرمایش جهانی پدیده‌ای است که در آینده نقش برجسته‌ای را در منازعات ژئوپلیتیک ایفا خواهد کرد. در این راستا، تعیین بهترین استراتژی، شامل تدوین طرح‎های ملی و مدیریت محلی، یکی از راهکارهای ایجاد توازن در تحولات ژئوپلیتیک جهانی خواهد بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ژئوپلیتیک ایران در نظام دگرگون شونده جهانی

بر هم خوردن نظام دو قطبی، سبب تغییر ماهیت ژئوپلیتیکی ایران و بدست آوردن نقش جدید در منطقه و جهان شد؛ بطوریکه در نظام دگرگون شوندة جهانی، موقعیت ایران در سیستم تابع خاورمیانه بحساب آمد. پایان جنگ عراق و کویت، آغاز طرح استراتژی مذاکره از طرف ایران شد که در پی آن، استراتژی اتکاء بخود در مقابل سدبندی کلینتون را به همراه داشت. ضعف ذاتی نیروی زمینی عربستان سعودی، تنگناهای ژئوپلیتیکی عراق در دسترسی به...

full text

توسعه‌طلبی روسیۀ تزاری و تغییر ژئوپلیتیک جایگاه دریای خزر از چشم‌انداز نظام جهانی مدرن (1550 تا1800)

تا پیش از تسلط روسیۀ تزاری بر دریای خزر، این دریا بخشی از قلمرو جهان اسلام و حلقه اتصال مردم مسلمانی بود که پیرامون آن می‌زیستند. در منابع جغرافیایی اسلامی اطلاعات چشمگیری دربارۀ تجارت در این دریا و کانون‌ها و مسیرهای اصلی آن آمده است که از جایگاه مهم آن به‌عنوان کانون تجارت پررونق منطقه‌ای در سده‌های چهارم تا ششم هجری حکایت دارد. از نیمۀ سدۀ دهم/شانزدهم، به‌دنبال پیشروی نظامی روسیه در مسیر ولگ...

full text

ژئوپلیتیک ایران در نظام دگرگون شونده جهانی

بر هم خوردن نظام دو قطبی، سبب تغییر ماهیت ژئوپلیتیکی ایران و بدست آوردن نقش جدید در منطقه و جهان شد؛ بطوریکه در نظام دگرگون شوندة جهانی، موقعیت ایران در سیستم تابع خاورمیانه بحساب آمد. پایان جنگ عراق و کویت، آغاز طرح استراتژی مذاکره از طرف ایران شد که در پی آن، استراتژی اتکاء بخود در مقابل سدبندی کلینتون را به همراه داشت. ضعف ذاتی نیروی زمینی عربستان سعودی، تنگناهای ژئوپلیتیکی عراق در دسترسی به...

full text

جایگاه نظریۀ ژئوپلیتیک مکیندر در سیاست‌های جهانی بریتانیا

در این مقاله، جایگاه و تأثیر اندیشۀ هالفورد مکیندر، واضع نظریۀ قلب زمین، در سیاست‌های جهانی بریتانیا طی سه دورۀ زمانی از اوایل قرن بیستم تا زمان حاضر بررسی شده ‌است. این مقاله، ضمن توجه به روند تکامل تاریخی و سیر تکوین دیدگاه ژئوپلیتیک مکیندر، با بررسی متغیرهای موقعیت سرزمینی، قدرت، جبر ژئوپلیتیک و رقابت‌های ژئوپلیتیک، جایگاه این نظریه در روابط خارجی بریتانیا را مورد مطالعه قرار می‌دهد. امتیازه...

full text

بررسی جایگاه و تحولات فرهنگ در فرآیند جهانی¬شدن

پدیده‌ی چند بُعدی جهانی‌شدن که به عنوان مهم‌ترین عامل تحولات حوزه‌های مختلف زیست بشری در آستانه هزاره‌ی سوم میلادی مطرح شده، فرآیند فشردگی فزاینده زمان و فضا و ایجاد جامعه‌ی جهانی واحد می‌باشد. این پدیده اگرچه دارای مبانی نظری تاریخی بوده، ولی در واقعیت نتیجه‌ی گسترش عقل‌گرایی، سرمایه‌داری و ظهور نوآوری‌های فناوری ارتباطات و سازمان‌های بین‌المللی می‌باشد. در این مقاله به روش نظری و شیوه‌ی تحلیلی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 46  issue 2

pages  361- 378

publication date 2014-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023